Jak powstaje film – etapy powstawania filmu (od pomysłu do publikacji)
To jak powstaje film rzadko kiedy interesuje osoby niezwiązane z tworzeniem wideo. W kinie widzisz ostateczną wersję, na YouTube czy Vimeo najczęściej masz do czynienia z mniej lub bardziej przemyślanymi i dopracowanymi filmami.
Jednak kiedy chcesz samodzielnie stworzyć jakiś film, okazuje się, że to nie takie proste. Oczywiście – nie mówię tu o domowych nagraniach wideo, które robisz telefonem, czy o nagraniach z kamerki samochodowej.
To, jak powstaje film, dzieli się na różne fazy – niezależnie od tego, czy to wideoesej, krótki filmik komediowy na YouTube, film instruktażowy czy duża produkcja. Każda z tych faz ma swoje znaczenie, chociaż niektóre z nich mogą być pominięte.
Z tego tekstu dowiesz się jak powstaje film, jakie są etapy tworzenia oraz które z nich są ważniejsze od innych.
Preprodukcja, czyli jak to się wszystko zaczyna (i dlaczego to jest tak ważny etap)
Preprodukcja brzmi poważnie i faktycznie jest kluczowym elementem w procesie tworzenia każdego filmu – czy to krótkiego, czy to hitu kinowego.
Najważniejsze elementy preprodukcji to:
– określenie tematu filmu oraz wyklarowanie się ogólnego pomysłu;
– sprecyzowanie pomysłu na etapie tworzenia scenariusza, czyli spisanej wersji opowieści, którą konkretny film będzie opowiadał;
– określenie sposobu kręcenia filmu, czyli wybranie na etapie tworzenia scenariusza narzędzi, również wizualnych, które będą potrzebne oraz wykorzystane;
– castingi – jeśli w filmie grają jacyś aktorzy lub występują osoby, to na tym etapie warto również zastanowić się nad tym, kim będą i czy muszą spełniać jakieś konkretne wymagania;
– określenie tego, jaki jest budżet produkcji
– ustalenie, które z akcesoriów są potrzebne;
– również na tym etapie ważne staje się określenie ekipy filmowej, czyli osób odpowiedzialnych za produkcję i – jeśli trzeba – wsparcie przy produkcji, włączając w to organizację castingów, wybór aktorów, reżysera, autorów zdjęć, kierownika produkcji, itp.
Każdy z tych elementów produkcji filmu jest ważny, jednak w przypadku tworzenia prostych nagrań – na przykład materiałów wideo na potrzeby firmy lub prezentujących konkretne informacje – najważniejszy jest pomysł na film i to co ma on przekazywać.
Na etapie preprodukcji ważne jest dopracowanie samego pomysłu na film, zadbanie o ciągłość opowieści oraz spójność prezentowanych wątków. Te rzeczy są niezwykle istotne, żeby pominąć m.in. tak zwane plot holes (niespójności w fabule), które są często przedmiotem żartów na forach miłośników kina. Większość z nich można wyeliminować właśnie na etapie preprodukcji, a potem upewnić się na etapie postprodukcji, że wszystko udało się złożyć w całość.
Dodatkowo na etapie klarowania pomysłu ważne jest określenie narzędzi – jeśli film będzie po prostu wideoesejem, to będzie potrzebował zupełnie innych rzeczy niż duża produkcja czy chociażby prosty skecz komediowy na YouTube.
Określenie skali projektu jest ważnym etapem w tworzeniu filmu – dzięki niemu można uniknąć nerwów czy niepotrzebnych wydatków na kolejnych etapach. Na przykład wykorzystanie ujęć z drona, wypowiedzi prezesa czy kierownika jakiejś sekcji wiąże się ze zorganizowaniem drona lub zarezerwowaniem czasu konkretnych osób oraz postawieniem ich przed kamerą (czasem drobnym przypudrowaniem czoła). Uwzględnienie takich detali jest ważne, bo organizowanie wielu rzeczy na ostatnią chwilę może wiązać się z poważnymi wydatkami, które przekroczą budżet.
Podobnie jest z określeniem scenerii, w których rozgrywa się film. Przy wielu dużych produkcjach pracują specjalni „zwiadowcy”, którzy wyszukują odpowiednie lokalizacje, chociażby żeby lepiej podkreślić coś wizualnie.
Pod koniec etapu preprodukcji filmu masz najczęściej:
– gotowy scenariusz filmu, z dokładnym opisem tego, jak przebiega fabuła (jeśli są również dialogi);
– scenopis oraz terminarz dni zdjęciowych;
– harmonogram prac i określony budżet;
– rozdzielone role na planie (od aktorów, aż do tego, kto odpowiada za zamawianie kawy i cateringu);
– wiesz jakich narzędzi potrzebujesz na etapie produkcji oraz postprodukcji (czyli kto będzie kręcił, gdzie, ile to zajmie czasu i kiedy, kto zajmie się montażem).
Produkcja, czyli etap, który wiele osób kojarzy głównie z tworzeniem filmu
Produkcja kojarzy się najczęściej z dniami zdjęciowymi, fotosami i tak dalej. A także ciężką pracą na planie. Produkcja to TEN etap powstawania filmu, kiedy powstaje jego najważniejsza „treść” – ruchome obrazy, dźwięki i odgłosy. A przynajmniej w większości.
Same dni zdjęciowe czy sam czas produkcji w wielu przypadkach jest zarazem jednym z najkrótszych etapów tworzenia filmu, chociaż – najbardziej intensywnym.
W tym czasie w ruch idą światła, kamery, klapsy do synchronizacji obrazu i dźwięku oraz wiele, wiele innych rzeczy – od pędzli do charakteryzacji, aż do obiektów na planie.
Jednak jeśli akcja filmu jest przewidziana na „dzianie się” w wielu miejscach, w różnych porach roku – sam czas produkcji może być rozbity na kilka okresów i lokalizacji.
W czasie dni zdjęciowych robi się też dużo zdjęć (fotosów) i nagrań wideo – często „zza kulis”. Tego typu materiały są świetnym elementem kampanii reklamowej samego filmu – zarówno w przypadku dużych produkcji, jak i mniejszych, jak chociażby podczas nagrywania teledysków.
Materiały typu „making of” w przypadku dużych produkcji znakomicie podkręcają zainteresowanie filmem, a w przypadku mniejszych – pomagają w tworzeniu społeczności zainteresowanych osób wokół projektu.
Na przykładzie Top Gun 2 możesz zaobserwować, w jaki sposób producenci filmu pokazują kulisy tworzenia filmu.
Jeśli tworzysz filmy reklamowe na potrzeby firmy, kręcisz teledyski lub montujesz materiały edukacyjne, to etap produkcji jest dla Ciebie czasem tworzenia tego, co pokażesz w filmie.
Niezależnie od tego, czy to dobór slajdów, dogrywanie voiceoveru (czyli „opowiadania”) czy też wybór już nagranych materiałów do skomponowania filmu – etap produkcji jest również ważny dla Ciebie.
Na przykład tworząc film reklamowy na potrzeby firmy (tak zwany „film korporacyjny”), etap produkcji to często zbieranie już wykonanych nagrań – z różnych miejsc, różnych projektów, itp.
W przypadku materiałów edukacyjnych ten etap produkcji to na przykład przeprowadzenie webinaru i zarejestrowanie go – czy to przy użyciu narzędzi do przechwytywania ekranu, czy też narzędzi udostępnianych przez system do przeprowadzania szkolenia online.
Wtedy produkcja faktycznie może trwać krótko (technicznie rzecz biorąc – tyle, ile samo podpięcie mikrofonu, włączenie rejestracji, przeprowadzenie webinaru i zapisanie materiału wideo).
Po etapie produkcji filmu masz gotowe:
– wideo w formie surowej, w tym niekiedy wiele wersji jednej sceny;
– zarejestrowany dźwięk, który jest połączony z konkretnymi wersjami obrazu;
– innymi słowy: materiał, który jeszcze nie jest filmem, ale może się nim stać.
Postprodukcja, czyli etap, kiedy naprawdę powstaje film
Postprodukcja jest najbardziej niedocenianym, a zarazem – najważniejszym etapem powstawania filmu. Każdego filmu.
W gruncie rzeczy to na tym etapie film uzyskuje swój niemal ostateczny kształt, w dużej mierze dzięki:
– dokładnej rewizji surowego materiału wideo;
– wyeliminowaniu wszelkiego rodzaju drobnych błędów;
– wyborowi najlepszych ujęć, które najlepiej odpowiadają określonemu na etapie preprodukcji celowi oraz są najlepiej dopasowane do opowieści, którą ma opowiadać film (na podstawie scenariusza i scenopisu);
– ułożeniu wybranych wersji konkretnych scen w całość, zgodną ze scenariuszem i scenopisem;
– dodaniu efektów wizualnych, korekcji kolorów (color grading), obróbce dźwięku, dodaniu odpowiednich efektów dźwiękowych, synchronizacji obrazu z dźwiękiem czy dodaniu odpowiedniej muzyki do scen.
Postprodukcja jest bardzo ważnym etapem, bo dzięki niej film nie tylko nabiera kształtu, ale również może diametralnie zmienić swój pierwotny przekaz czy prezentowaną opowieść.
Widać to chociażby w dyskusjach na temat ostatecznych wersji filmów i dużej popularności „wersji reżyserskich” wielu filmów, chociażby Ligi Sprawiedliwości, która okazała się średnio udanym filmem, jednak koncepcja wersji reżyserskiej opartej o wizję Snydera, a nie wytwórni, cieszy się ogromną popularnością.
Ten przykład bardzo dobrze pokazuje, jak ważna w tworzeniu ostatniej wersji filmu jest właśnie postprodukcja.
Jest to etap bardzo praco- i czasochłonny – godziny spędzone przed komputerami to wysiłek montażystów, specjalistów od efektów wizualnych i dźwiękowców, którzy, we współpracy z producentem czy reżyserem, tworzą z surówki spójną całość.
Jednak etap postprodukcji to nie tylko domena dużych projektów kinowych, ale również filmów edukacyjnych, korporacyjnych czy teledysków, przy których składa się nagranie w jedną całość. Slajdy, voiceover, czy składnie kolejnych nagrań wideo w jedną, interesującą całość – to jest również postprodukcja.
Na tym etapie bardzo ważne staje się oprogramowanie do tworzenia filmów – czy to amatorskie, oparte o otwarte licencje (np. Open Shot), czy to bardziej profesjonalne – od oprogramowania do montażu, jak chociażby Adobe Premiere Pro CC (sprawdź kurs montażu filmowego i postprodukcji), czy do animacji i dodawania efektów wizualnych, jak After Effects CC (zdobądź umiejętność dodawania efektów specjalnych).
Co ważne – postprodukcja wymaga też niekiedy specjalistycznego sprzętu. Między innymi dlatego powstają dedykowane komputery do pracy z wideo i montażu, które wyposażone są w karty graficzne stworzone z myślą o pracy z obrazem i filmem (nieco inne niż te popularne do grania) oraz charakteryzują się dużym zapasem mocy obliczeniowej.
Czy warto pokazać swój film przed finalną publikacją?
Na etapie postprodukcji jest jeszcze jeden krok, który czasem może być pomijany: sprawdzanie.
Duże wytwórnie często zapraszają na pokazy testowe, gdzie widownia ocenia, czy opowieść jest ciekawa lub czy film ma potencjał (albo – co się w nim nie klei).
W przypadku pracy nad filmami firmowymi lub materiałami wideo, warto zebrać opinie od osób, które nie pracowały nad tym konkretnym projektem.
Świeże oko, konstruktywna krytyka czy trafne sugestie mogą sprawić, że przygotowywany materiał będzie znacznie lepszy, a znalezienie kompromisu między pomysłem a odzewem testowych odbiorców będzie wisienką na torcie postprodukcji.
Po wprowadzeniu zmian oraz finalnym złożeniu filmu następuje etap publikacji, czasem poprzedzony działaniami promocyjnymi (zwłaszcza w przypadku większych produkcji). Ale to już etap marketingu filmu.
Niezależnie od tego, czy to film na YouTube (jak skutecznie reklamować się na YouTube), wideoesej czy duża produkcja – promocja filmu jest równie istotna, co sama postprodukcja. Chcesz się nauczyć tego, jak tworzyć świetne filmy, przy użyciu zaawansowanych narzędzi, które pomogą uwolnić Twoją kreatywność? Skorzystaj z kursów IT Media z tworzenia wideo, pracy z filmem.
IT Media jest oficjalnym resellerem oprogramowania Adobe – między innymi do tworzenia filmów i efektów. W naszej ofercie znajdziesz wszystko, czego potrzebujesz do montażu, a czasem też – do stworzenia filmu. Od zaawansowanych komputerów do montażu, przez wysokiej jakości monitory i kalibratory, aż do zaawansowanego oprogramowania, dzięki któremu Twoja praca z obrazem będzie sprawniejsza, a na pewno – wygodniejsza.
