WordPress
jak zacząć?

Co to jest WordPress?

Wpisując słowo WordPress w wyszukiwarkę Google można otrzymać ponad miliard trzysta milionów wyników. W samym języku polskim ilość odniesień to ponad dwadzieścia sześć milionów. WordPress jest niezwykle popularny, a jako system zarządzania treścią jest prosty w obsłudze i oferuje wiele możliwości. Nic, tylko zacząć korzystać!

Zanim jednak poznasz magię WordPressa, warto poznać nieco lepiej terytorium, po którym zaczynasz się poruszać. Zrozumienie tego, czym jest strona internetowa, do czego jest potrzebna i co może ułatwić jej tworzenie pozwoli Ci upewnić się, czy WordPress to najlepszy wybór. Choć jego popularność rośnie, to nie jest to rozwiązanie dla każdego.

Co to jest strona internetowa?

Czym zatem jest strona internetowa? Najprostszy opis brzmi: to konkretne miejsce w sieci. Może ona należeć do osoby fizycznej, grupy osób albo firmy. Jest trochę jak adres fizyczny – w centrum miasta lub na skraju małej wioski (w zależności od tego, ilu użytkowników tam zagląda). Składa się na nią kilka elementów: adres strony, pliki oraz serwer.

Adres strony to wykupiona przez użytkownika domena. Pliki to inaczej dokumenty o różnych formatach (np. .html, .php, .js) tworzące stronę. Ostatnim elementem jest miejsce na serwerze – to właśnie tam przechowywane są dokumenty tworzące stronę. Od strony serwera wyglądają jak lista elementów w katalogu. Z kolei od strony użytkownika wchodzącego pod dany adres – jeśli wszystko działa jak trzeba – jest stroną internetową, na której można znaleźć potrzebne informacje.

Choć każda strona korzysta z pewnych standardowych języków (np. HTML5 czy CSS3) to typ i układ plików może nieco się różnić w zależności od stosowanej technologii. Prosta strona internetowa może bazować na rozszerzeniu .html, bardziej rozbudowana może korzystać z PHP, co również wpłynie na rozszerzenie pliku: .php. W zależności od wykorzystanych języków i potrzeby wprowadzania zmian na stronie niektóre strony będą łatwiejsze, a inne trudniejsze w edycji.

Do czego potrzebna jest strona WWW?

Po co twórcy czy firmy tworzą swoje miejsca w sieci? Dużo zależy od tego, jaki cel przyświeca założycielowi danej marki czy organizacji. Strony WWW mają szerokie zastosowanie – mogą być osobistymi blogami, wizytówkami, stronami firmowymi. Mogą być miejscem spotkań (np. portale społecznościowe, czaty, fora), zdobywania informacji i wiedzy (portale informacyjne, kursy online), źródłem rozrywki (np. Netflix), wirtualnym sklepem (np. Allegro).

W zależności od tego, kto jest właścicielem strony i jaki jest cel jej istnienia, twórcy mogą wykorzystać różne technologie. Najwięksi gracze na rynku korzystają zazwyczaj z dostosowanych do ich potrzeb rozwiązań kodowanych przez zespół programistów. Są to kosztowne rozwiązania, jednak istotne z punktu widzenia nie tylko rozwoju danej marki, lecz także bezpieczeństwa np. przetwarzania danych. Jednak wiele osób czy firm nie potrzebuje tak zaawansowanych rozwiązań.

Do najprostszych i najtańszych opcji można zaliczyć kreatory stron internetowych oraz strony zbudowane w oparciu o CMS, czyli system zarządzania treścią. W internecie można znaleźć wiele darmowych i płatnych rozwiązań oraz kursów, które umożliwiają samodzielne stworzenie strony.

Projektowanie strony internetowej

Tworzenie strony WWW może być zadaniem o różnym stopniu trudności, w zależności od tego, jakie rozwiązanie wybierze twórca. Zlecając to zadanie innym, trzeba być przygotowanym na koszt kilku – kilkunastu tysięcy złotych. Takie rozwiązanie ma swoje plusy i minusy.

Niewątpliwym plusem jest to, że nie potrzebujemy zdobywać wiedzy o tym, w jaki sposób budować stronę – co przekłada się na oszczędność czasu i energii. Minusem jest brak wiedzy, która pozwala dodawać treść do strony (szczególnie ważne, jeśli strona nie powstała w oparciu o znany CMS) czy wprowadzać potrzebne zmiany (m.in. aktualizacje).

Dlatego też coraz więcej osób zabiera się samodzielnie za projektowanie strony internetowej. Tym bardziej, że istnieje wiele sposobów, by uprościć ten proces. Darmowe programy graficzne pozwolą stworzyć pierwszy logotyp, generatory kolorów – profil kolorystyczny strony, a przyjazny CMS umożliwi zaprojektowanie witryny.

Koszt takiej strony oscyluje wokół ok. kilkuset złotych rocznie, a składa się na niego zakup domeny i serwera lub kreatora stron. Ukrytym kosztem są godziny pracy spędzone na tworzeniu i dopracowywaniu elementów witryny, jej zarządzaniu po publikacji czy dodawaniu treści. Zanim więc sięgniesz po rozwiązania wymagające Twojego zaangażowania warto się zastanowić, czy masz w sobie chęć zdobywania wiedzy i czas niezbędny do nauki oraz do tworzenia strony.

Jak zrobić stronę internetową?

Jeśli nie masz dużego budżetu na start, albo masz w sobie chęć nauczenia się czegoś nowego, to dobrym rozwiązaniem może być wybór albo kreatora stron, albo jeden z popularnych systemów zarządzania treścią.

W sieci dostępnych jest wiele darmowych i płatnych kreatorów stron. Darmowe zazwyczaj oferują wybraną subdomenę z nazwą kreatora w domenie i mają niewiele funkcji. Czasem jednak wystarczają, jeżeli projekt ma być prosty i po prostu istnieć w sieci. Przykładowo, jeśli chcesz rozpocząć przygodę z blogowaniem, możesz zacząć od tworzenia postów na Tumblr czy bloga na WordPress.com. Jeśli potrzebujesz strony wizytówkowej, pomocne może być About.me albo założenie profilu na Google Moja Firma i stworzenie w jego ramach prostej strony.

Płatne kreatory stron (jak np. Wix czy Squarespace) oferują bardziej rozbudowane szablony, które łatwiej jest dopasować do własnych potrzeb. Domenę zazwyczaj można albo zakupić z poziomu kreatora, albo podpiąć własną. Przy tym rozwiązaniu wciąż jednak jest się zdanym na napisany przez kogoś kod. Projektowanie strony internetowej w ten sposób zajmuje trochę mniej czasu niż tworzenie jej od zera, daje jednak mniej możliwości personalizowania strony bądź bezpośredniego naprawiania potencjalnych błędów.

Zarówno w kreatorze, jak i w CMSie będziesz mieć możliwość dodawania i zmieniania treści. System zarządzania treścią oferuje jednak o wiele więcej możliwości dostosowania strony do potrzeb twórcy. Darmowe i płatne motywy, wtyczki i inne dodatki, a także możliwość wprowadzania zmian w kodzie – to potężne narzędzia zmiany dla kogoś, kto zdobędzie wiedzę o HTML, CSS oraz o tym, jak działa wybrany CMS.

Jak działa i do czego jest potrzebny CMS?

System zarządzania, czyli CMS (w jęz. ang. Content Management System) – to „zaplecze” strony internetowej. Założeniem CMSa jest uproszczenie tworzenia strony tak, by zminimalizować konieczność kodowania i jak najbardziej ułatwić użytkownikowi nie tylko dodawanie treści, lecz także – szczególnie w przypadku najpopularniejszych CMSów – edycję wyglądu strony.

Każda strona internetowa ma swoją strukturę. Składają się na nią pliki o różnych rozszerzeniach, które wypełnione są linijkami kodu w różnych językach. Najpopularniejsze w tworzeniu stron są: HTML5, CSS3, PHP i JavaScript. Budując stronę od zera potrzebna jest nie tylko ich znajomość, lecz także wiedza, jakie pliki należy stworzyć i w jaki sposób je umieścić na serwerze tak, by strona działała.

CMS posiada wszystkie potrzebne do funkcjonowania strony pliki, poza bazą danych. Żeby zacząć korzystać z CMSa potrzebna jest domena, serwer i nieco umiejętności. Wspomniane elementy są jak puzzle, które – jeśli mają złożyć się na pełen obraz – trzeba złożyć w odpowiedni sposób.

Jeśli domena jest wykupiona u innego dostawcy niż serwer, potrzebne jest zmienienie tzw. DNS, z DNS dostawcy domeny, na DNS dostawcy serwera. U dostawcy serwera potrzebujemy również stworzyć bazę danych, która będzie przechowywać część informacji o stronie. Następnie w panelu przypisuje się do domeny odpowiedni katalog, w którym znajdują się pliki wybranego CMSa.

Proces ten można nieco uprościć korzystając z autoinstalatora, lub przeprowadzić ręcznie. W zależności od dostawców usług oraz od wybranego sposobu instalacji CMSa (ręcznie, automatycznie) proces ten może nieco się różnić. Dostawcy zazwyczaj oferują krótkie tutoriale, z których można dowiedzieć się, w jaki sposób przeprowadzić instalację. Po instalacji przychodzi czas na zalogowanie się do wybranego CMSa i stworzenie konta użytkownika.

Opisana procedura jest o wiele łatwiejsza niż budowanie strony od zera. Wciąż jednak po zalogowaniu może czekać nas niemiła niespodzianka – chaotyczny interfejs, brak polskiego tłumaczenia elementów interfejsu, konieczność szukania rozwiązań dla wyskakujących błędów. Dlatego też przed instalacją warto poświęcić trochę czasu na wybór optymalnego systemu zarządzania treścią.

Dlaczego warto wybrać WordPress?

Na przestrzeni lat powstało wiele CMSów. Jednak według W3Techs od 2010 roku czołówka wygląda podobnie. Na trzecim miejscu – Drupal, na drugim – Joomla. Na pierwszym jest WordPress – niekwestionowany zwycięzca, który wciąż, procent po procencie, odbiera użytkowników innym twórcom CMSów.

WPBeginner wśród zalet WordPressa wymienia m.in. elastyczność w tworzeniu różnego rodzaju stron internetowych, łatwość tworzenia bez znajomość CSS3 czy HTML5, liczne darmowe i płatne motywy oraz wtyczki. Osoby zajmujące się marketingiem docenią w tym CMSie możliwość rozwijania strony pod kątem SEO. Dodatkowym atutem jest duża ilość źródeł, z których można zdobywać wiedzę o WordPressie.

Autorzy wymieniają też kilka wad WordPressa. Wśród nich znajduje się konieczność samodzielnego zarządzania kwestiami bezpieczeństwa oraz kopii zapasowych, oraz konieczność zakupu hostingu i domeny. Do tych działań potrzebna jest już pewna wiedza, która pozwoli zarówno dobrze wybrać dostawcę usług, jak i skutecznie dbać o stronę w przyszłości.

Dodatkowo dla początkującego twórcy ilość opcji dostępnych w WordPressie może być przytłaczająca, co może utrudnić zajęcie się stroną internetową. W tym jednak pomocne może być skorzystanie z page builderów lub z wbudowanego w WordPressa edytora bloków.

Mimo wspomnianych wad WordPress jest bardzo przyjazny dla użytkownika. Ma intuicyjny interfejs i duże możliwości rozwoju (zależne głównie od budżetu i tego, ile czasu chcesz spędzić na tworzeniu strony). Ci, którzy chcą samodzielnie dodawać treść i zarządzać stroną, znajdą w internecie wiele rzetelnych źródeł informacji: blogi, grupy w social media i fora, kursy WordPress.

Jak zrobić stronę na Wordpressie?

Projektowanie strony internetowej na WordPressie warto rozpocząć jak projektowanie każdej strony – od rozrysowania strony głównej i najważniejszych innych elementów strony na kartce. Mając taki projekt łatwiej będzie dobrać motyw i wtyczki.

Wybierając motyw warto zwrócić uwagę na ilość pobrań, opinie oraz na czas ostatniej aktualizacji motywu. W repozytorium WordPressa a także w sklepach oferujących płatne motywy można znaleźć wiele szablonów, które nie zawsze są aktualizowanie. Aby uniknąć problemów technicznych warto postawić na takie rozwiązania, które zostały już przetestowane przez innych użytkowników i są wciąż rozwijane. Podobne zasady będą obowiązywały w doborze wtyczek.

WordPress w panelu użytkownika oferuje również dostęp do części plików tworzących stronę. Wszystkie pliki znajdziemy na serwerze, a dostęp do nich można uzyskać instalując na komputerze specjalny program do komunikacji z serwerem, np. FileZillę, a następnie konfigurując konto FTP. Korzystając z tego rozwiązania dobrze jest posiadać przynajmniej podstawową znajomość CSS3 i HTML5.

Niezależnie od wybranej opcji, warto pamiętać o robieniu często kopii zapasowych (szczególnie przed wprowadzaniem zmian w kodzie), a także o tym, że sam WordPress wciąż się zmienia, a co za tym idzie również motywy i wtyczki. Żeby uniknąć trudności przy aktualizacji warto sięgnąć po inne sposoby dodawania kodu – np. w miejscu na to przeznaczonym w panelu (Custom CSS) lub np. tworząc motyw potomny.

Wordpress – jak zacząć?

W Internecie można znaleźć tutoriale, blogi, fora oraz kursy WordPress. Każda z tych form może pomóc na różnych etapach tworzenia strony.

Pracę z WordPress warto rozpocząć od przejrzenia dostępnych opcji oraz ich testowania. Przeklikanie panelu użytkownika, zobaczenie jakie oferuje funkcje, gdzie można dodać jakieś elementy (np. motywy albo wtyczki), a gdzie lepiej na początku nic nie zmieniać (edytor motywu).

Pomocna będzie również ogólna wiedza dotycząca stron internetowych – o tym, jak wygląda struktura strony, do czego służy HTML5 i CSS3, w jaki sposób projektować tak, by użytkownik miał dobre doświadczenia ze stroną. Przyda się również poznanie konkretnego CMSa – w tym wypadku WordPressa – i jego ważnych elementów, jak np. wtyczki, motywy, widgety. Dobrze jest też poznać lepiej zakładkę ustawienia – to tu możliwe jest ustawienie lub zmienienie takich opcji jak nazwa strony, wyświetlana data, format wpisów czy opcja indeksowania strony.

Dodawanie treści ułatwi przemyślana struktura strony. Dzięki dobrze przygotowanemu menu oraz przejrzystym kategoriom dodawanie treści będzie łatwiejsze, a strona już od samego początku będzie lepiej się pozycjonować.

WordPress a UX / UI

Coraz więcej osób korzysta z możliwości oferowanych przez UX (User Experience) i UI (User Interface). Duet UX Designera z UI Designerem jest w stanie zapewnić wiedzę na temat użytkownika i jego potrzeb (UX) oraz gotowe rozwiązania graficzne, które mogą ulepszyć doświadczenie użytkownika ze stroną (UI). Kształt zmianom proponowanym przez UX Designera zazwyczaj nadaje UI Designer, a te rozwiązania wdraża osoba dbająca o wygląd strony, np. Front End Deweloper. WordPress oferuje rozwiązana, dzięki którym nie tylko profesjonalni webmasterzy mogą wprowadzać zmiany w wyglądzie strony.

Mniej zaznajomieni z kodowaniem użytkownicy z chęcią skorzystają z wbudowanego w WordPress edytora bloków albo z dodatkowej wtyczki, która uruchomi opcję page buildera. W obu przypadkach do dyspozycji użytkownika są zakodowane przed programistów bloki, które można dodać do strony lub wpisu i wypełnić własną treścią. Warto pamiętać, że każdy motyw ma również własne opcje motywu, które umożliwiają wykonanie różnych zmian na stronie z poziomu panelu użytkownika.

Te funkcjonalności przydają się, jeśli w ramach swoich działań lub działań firmy korzystasz z wiedzy, jaką oferuje UX. Badania user experience mogą pokazać obszary, w których warto dokonać zmian na stronie tak, by zatrzymać na niej więcej użytkowników. Dzięki możliwościom WordPressa pracę UI może wdrożyć w stronę osoba, która ma nawet niewielką wiedzę we wprowadzaniu zmian – wystarczy znajomość page buildera i opcji motywu.

SEO w WordPress

Trudno wyobrazić sobie projektowanie strony internetowej oraz jej użytkowanie bez wzięcia pod uwagę tematu SEO. SEO, czyli optymalizacja dla wyszukiwarek internetowych (ang. search engine optimization) wspiera proces pozycjonowania strony w wyszukiwarce. Jest on zależny od algorytmów danej wyszukiwarki, jednak posiadacz strony na WordPress ma do dyspozycji wiele narzędzi, które mogą ułatwić ten proces.

Wtyczki ułatwiające podłączenie do strony Google Analytics dają pewność, że przy aktualizacji motywu kod pozostanie w strukturze strony. Niektóre wtyczki posiadają dodatkowe przydatne funkcje, np. MonsterInsights wyświetla panel ze statystykami z ostatnich 30 dni.

Inne wtyczki pomagają dodawać lepiej dostosowaną do przeglądarek treść. Wśród nich na pierwsze miejsce wychodzi Yoast SEO oraz All in One SEO. Pierwsza wtyczka przyda się szczególnie tym osobom, którym zależy na dobrym wykorzystaniu w optymalizacji strony słów kluczowych.

W repozytorium wtyczek WordPress znajduje się również wiele narzędzi pomagających przyspieszyć działanie strony, uporządkować linki na stronie, zoptymalizować zdjęcia, zadbać o zmiany niektórych elementów w bazie danych lub wyczyścić bazę z niepotrzebnego kodu z poziomu panelu WordPressa. WordPress odpowiada więc na potrzeby osób, które chcą zadbać o to, by strona była przyjazna dla użytkownika i by indeksowanie strony przebiegało optymalnie.

WordPress – pierwsze kroki